Samsun Mutfağından Yöresel Lezzetler
Samsun’un Yöresel Lezzetleri
Haluçka
Samsun mutfağının yöresel lezzetlerine bir çorba açılışı ile başlamak yerinde olacaktır. Bu enfes çorba aslen bir göçmen yemeği olsa da uzunca bir süredir Samsun halkının sofralarında yer alıyor. Çorbalar genellikle doymak amacı taşımadan yemek başlangıcında tüketilir ancak söz konusu Samsun haluçkası olduğunda bu özellik biraz göz ardı edilebiliyor. Hamur, tavuk ve nohut kullanılarak hazırlanan bu enfes çorbanın son derece doyurucu olduğunu söylemek gerek. Bu nedenle ziyaretiniz sırasında yerel halkın sofralarında sık sık ana yemek olarak görebilmeniz mümkün. Karadeniz yolculuğunuz sırasında yolunuz Samsun’a düşerse haluçka çorbasını mutlaka denemenizi tavsiye ederiz.
Bafra Pidesi
Türkiye gibi küçük bir alan içerisinde tarih boyunca onlarca farklı medeniyetin yaşadığı bir coğrafya düşünüldüğünde Türk mutfağının aslında ne kadar zengin ve dünyanın en saygın mutfaklarından biri olduğunu anlamanız daha kolay oluyor. Tam da bu nedenle ülkemizin hemen hemen her şehrinde o şehirle özdeşleşmiş ve hatta sembol haline gelmiş harika yöresel lezzetler bulunuyor. Karadeniz’in bu güzel şehri Samsun söz konusu olduğunda ise Bafra pidesi kesinlikle sembol haline gelmiş yöresel lezzetlerden bir tanesi. Yerel halkın özellikle pazar sabahlarında kahvaltı sofralarını süsleyen Bafra pidesi lezzeti ile ülkenin diğer şehirlerinde de meşhur olmuş durumda. Odun ateşinde ağır ağır hazırlanması ile lezzetine lezzet katan Bafra pidesini evde yapma imkanı bulamadığınız için üzülmenize gerek yok zira Samsun seyahatiniz boyunca hemen hemen tüm fırınlarda yaptırarak deneyimleyebilirsiniz.
Baklalı Sarma
Türk mutfağı tüm dünyada zeytinyağlı yaprak sarması ile ünlüdür. Eğer baharın taze yaprakları ile hazırlanmış ise bu gerçekten harika bir lezzettir. Coğrafyamızda bu nedenle dolma ve türevleri son derece ünlüdür. Hemen hemen her kentimizde farklı sarma metodları ile harika dolma çeşitlerini görmek mümkün. Elbette Karadeniz’in göz alıcı şehri Samsun söz konusu olduğunda da kendine has bir sarma çeşidi akıllara geliyor. Samsun’un kendine özgü sarması baklalı sarma adından da anlaşılacağı üzere ana malzeme olarak bakla ile yapılıyor. Ayrıca içlik hazırlanırken pirinç yerine buğday yarması ya da bulgur kullanılıyor. Bu nedenle diğer sarma türlerinden oldukça farklı olsa da lezzet bakımından hiç de geri kalmıyor.
Kaz Tiridi
Her şehir için sembol haline gelmiş olan yöresel lezzetlerimizin bulunduğundan bahsetmiştik. Nesiller boyunca Samsun sofralarını süsleyen kaz tiridi de bunlardan bir tanesi. Kaz tiridinin yapımı zor olmasa da ağızlarda güzel bir tat bırakacak şekilde hazırlanması oldukça vakit alıyor. Bu nedenle Samsun’da özellikle, düğün, bayram gibi özel günlerde sofraları süslüyor. Kaz tiridi hazırlamanın püf noktası taze kaz etini iyice yumuşayana kadar haşlamakta saklı diyebiliriz. Bu süreç bir yemek hazırlama süresi düşünüldüğünde biraz fazla zaman alabiliyor. Özenle hazırlanan yufkaların üzerine bulgur pilavı ve kaz etinin konulması ile sofradaki yerini alan bu yöresel lezzeti Samsun ziyaretiniz sırasında ustalarının ellerinden denemenizde fayda var.
Fasulye Turşu Kavurması
Ülkenin diğer köşelerinde yaşayanlara biraz tuhaf gelse de Samsun’da bu yemek çok doğal, fasulye turşusu gibi diğer turşularında kavurması yapılır ve her öğünde yenir. İnce ince doğranarak tereyağında kavrulan soğanlara turşu eklenir ve biraz kavrulur. Tercihe göre sıcak veya soğuk servis edilir. Söz konusu turşu kavurması olduğunda yalnızca Samsun’dan söz etmek haksızlık olur. Bu lezzet yeşilliği sofralarından eksik etmeyen Karadeniz’in pek çok noktasında oldukça popüler diyebiliriz. Ancak özellikle fasulye turşusunun kavurması Samsun’da çokça seviliyor ve ziyaretçilere ikram ediliyor. Hazırlanmasının son derece kolay olmasının da bunda payı var.
Katık Sündürmesi
Katık sündürmesi özellikle Samsun’un kahvaltı sofralarının vazgeçilmezi diyebiliriz. Pratik hazırlanışı ve enfes lezzeti nedeni ile yöre halkı tarafından çokça sofralarda ağırlanıyor. İnce ince özenle kıyılmış maydanozların katık ile karıştırıldıktan sonra zeytinyağı ya da tereyağı ile tavada sündürülmesi ile hazırlanan bu lezzet güne enerjik başlamamızı sağlayan kahvaltı sofrası için biçilmiş kaftan diyebiliriz. Evde kolaylıkla hazırlayabileceğiniz bu lezzeti isterseniz kendiniz deneyebilir isterseniz de Samsun’a yolunuz düştüğünde ustalarının ellerinden deneyebilirsiniz. Ancak Samsun’da taze ve doğal malzemeler ile yapılan katık sündürmesinin tadının bir başka olacağını da belirtmekte fayda var.
Büryan
Fark ettiğiniz gibi Samsun’un yöresel lezzetleri listemizin büyük bir kısmını ana malzemesi yeşilliklerden oluşan yemek tarifleri dolduruyor. Aslında bu Karadeniz mutfağının söz konusu olduğu bütün şehirlerde geçerli diyebiliriz. Ancak listemizin bu noktasında kuyu kebabı ya da büryan olarak bilinen ve Samsun’un en ünlü lezzetlerinden biri olarak bilinmesinin yanı sıra et ile hazırlanan bir lezzet yer alıyor. Büryan ya da kuyu kebabı, tazecik kuzu etinin 2-3 metre derinliğe sahip bir kuyuda kuzu etinin ağır ağır pişirilmesi ile hazırlanıyor. Özenle hazırlanan bu taze etin kıvamında pişirildiğinde ağızda nasıl dağıldığına ve muazzam bir tat bıraktığına şaşırabilirsiniz. Evde yapımı pek mümkün olmayan bu yemeği Samsun ziyaretiniz sırasında pek çok restoranda kolaylıkla bulabilirsiniz.
Kağıtta Hamsi
Karadeniz mutfağı olur da hamsinin yer almadığı bir liste bulunur mu? Karadeniz’in en değerlisi hamsi bu kez de Samsun’a özel tarifi ile karşımıza çıkıyor. Hamsi hazırlanması kolay ve tüketmesi son derece keyifli bir lezzet. Ancak hamsi hazırlanırken özellikle mutfakta yağ sıçraması ve hamsi kokusunun arındırılması konusuna dikkat etmeniz gerekiyor. İşte sizi bu dertlerden kurtaracak Samsun’a özel bir hamsi tarifi. Kâğıda serilen hamsinin üzerine limon, zeytinyağı, maydanoz ve defne yaprağı serilmesi ile hazırlanıyor. Uygun sıcaklıkta ve sürede pişirildiğinde ise ortaya harika bir hamsi lezzeti çıkıyor.
Mantarlı Pilav
Karadeniz’in yeşile bürünmüş coğrafyasında kendini gösteren mantarların özellikle bahar ve sonbahar mevsiminde tazecik olarak toplanması ile hazırlanan mantarlı pilav Samsun’un Vezirköprü ilçesi ile özdeşleşmiş bir lezzet. Toplanan bu taze mantarların pilava kattığı lezzet kısa süre içerisinde şehir genelinde yayılmış ve düğün, bayram gibi Samsun’un kalabalık sofralarından eksik olmaz hale gelmiş. Mantarları temin edebildiğiniz sürece hazırlanması son derece kolay bir o kadar da lezzetli bir tarif.
Yazı Pancarı Yemeği
Karadeniz’in en bilindik otlarından biri olan kuzukulağı yani yazı pancarı Samsun’un hemen hemen her bölgesinde rahatlıkla toplanabiliyor. Doğal ortamından tazecik olan toplanan bu pancarların, soğan, sarımsak ve buğday yarması ile kavrulması ile hazırlanan bu yöresel lezzet pratik olduğu kadar lezzetlide. Yazı pancarı, içerisinde barındırdığı vitaminler dolayısı ile birçok rahatsızlığa iyi geliyor bu nedenle lezzetli olduğu kadar da sağlıklı bir yöresel lezzet. Özellikle kilo sorunu yaşayanların ana öğünlerde kendilerini tok tutmak için tüketebileceği kalorisi düşük bir yemek.