İspanya`da Zeytinyağı Fiyatlarında Rekor: Peki, Neden?
İspanya’da zeytinyağı fiyatları, 2020’nin ortasından bu yana benzeri görülmemiş seviyelere tırmanıyor. Bu, dünyanın en büyük zeytinyağı üreticisi olmasına rağmen, özellikle diğer Batı Avrupa üretici ülkelerine göre oldukça yüksek fiyatlarla karşı karşıya olduğu anlamına geliyor.
Kâr amacı gütmeyen bir tüketici fiyatları gözlemcisi olan İspanya Tüketiciler ve Kullanıcılar Örgütü (OCU) tarafından yapılan bir araştırma, İspanyol sızma zeytinyağı fiyatlarının Fransa, İtalya veya Portekiz’den daha yüksek olduğunu doğruladı. Araştırma, 20 çevrimiçi süpermarket zincirini kapsayarak, İspanya’da beyaz etiketli sızma zeytinyağının litre başına ortalama 8,72 ? olduğunu, bu rakamın İtalya’da 8,21 ?, Fransa’da 7,52 ? ve Portekiz’de 6,86 ? olduğunu ortaya koydu. Dahası, Portekiz’den araştırmaya dahil edilen beyaz etiketli markaların İspanyol sızma zeytinyağı olduğu ve bu zeytinyağının maliyetinin yüzde 27 daha düşük olduğu bulgusu, araştırmacılar için şaşırtıcı bir sonuç olarak karşımıza çıkıyor.
Bu yüksek zeytinyağı fiyatlarının nedenleri arasında İspanyol kültürünün ve gastronomisinin zeytinyağına olan büyük talebi öne çıkıyor. İspanya, son beş mahsul yılı boyunca yıllık ortalama 530.000 ton zeytinyağı tüketerek 48 milyon nüfuslu bir ülkeyi dünyanın en büyük zeytinyağı tüketici ülkesi haline getirdi. İspanyol mutfağının vazgeçilmez bir bileşeni olan zeytinyağı, sürekli olarak yüksek taleple karşı karşıya.
Diğer Batı Avrupa üreticileriyle karşılaştırıldığında, İspanya’daki zeytinyağı fiyatlarının farklılığı, büyük perakendecilerin zeytinyağı alımlarının zamanlamasıyla da açıklanabilir. İspanya dışındaki birçok perakendeci, fiyatların daha düşük olduğu 2022/23 hasat yılının başında büyük zeytinyağı alımları yaparken, İspanya’daki perakendeciler yıl boyunca daha küçük alımlar yapıyor, bu da İspanyol zeytinyağı için daha yüksek fiyatlar anlamına geliyor.
Ayrıca, İspanya’da zeytinyağı, Amerika Birleşik Devletleri’nde olduğu gibi yüzde 5 Katma Değer Vergisi’ne (KDV) tabi tutuluyor, bu da fiyatların yüksek olmasına katkı sağlıyor.
Uzmanlara göre, dünya genelindeki zeytinyağı fiyatlarının, Akdeniz havzasındaki kuraklığın etkisiyle artmaya devam etmesi bekleniyor. İspanya’daki yetkililer, ikinci ardışık hasatta üretimin 1 milyon tonun altında kalmasını bekliyorlar. Bu nedenle, dünya genelinde talebin arzı geride bırakabileceği bir noktaya gelme ihtimali yüksektir ve bu da zeytinyağı fiyatlarının 2024 boyunca artmaya devam edebileceği anlamına gelir.
