Kızarmış pilav sendromu korkusu internette paniğe yol açtı!

Kızarmış pilav sendromu nedir?

Kızarmış pilav sendromu, Bacillus cereus adlı bir bakterinin neden olduğu gıda zehirlenmesi durumudur. Pilav gibi pişmiş yiyeceklerin oda sıcaklığında uzun süre beklemesi durumunda bu risk ortaya çıkar.

2008 yılında 20 yaşındaki bir üniversite öğrencisinin, pişirip buzdolabında beklettiği ve beş gün sonra tekrar ısıtıp yediği spagettiyi yedikten sonra öldüğü bildirilmişti.

Ölüme yol açacak kadar ilerlemesi nadir olsa da B. cereus gıdaların uygun şekilde saklanmaması halinde mide- bağırsak hastalıklarına da neden olabiliyor.

Baccilus cereus, hemen hemen her ortamda bulunabilen bir bakteridir. Pişirilmiş ve uygun şekilde saklanmamış belirli gıdalara bulaştığında hastalığa yol açabilir. En çok risk altında olan gıdalar pirinç ve makarna gibi nişastalı ürünlerdir. Ancak pişmiş sebzeler ve et yemekleri gibi diğer gıdalarda da rastlanabilir.

Bazı bakteriler toksin üretebilir. Soğutulması gereken gıdalar oda sıcaklığında ne kadar uzun süre saklanırsa, bu toksinlerin meydana gelme olasılığı da o kadar artar.

Spor üretebilen bakteriler

B. cereus yalnızca bazı bakterilerde rastlanan bir özelliğe sahiptir. Spor adı verilen ve ısıya karşı çok dirençli olan bir hücre türü üretir. Bu nedenle, yemek artıklarını yüksek sıcaklıkta ısıtmak diğer bakteri türlerini öldürebilirken, B. cereus sporları bu pişirme işleminde hayatta kalabilir.

Söz konusu sporlar esasen hareketsizdir, ancak doğru sıcaklık ve koşullarda aktif hale gelebilirler. Buradan itibaren de insanları hasta eden toksinleri üretmeye başlar.

B. cereus kaynaklı gıda zehirlenmesinin belirtiler nelerdir?

B. cereus enfeksiyonunun belirtileri arasında ishal ve kusma yer alır. Aslında iki tür B. cereus enfeksiyonu gerçekleşebilir. Biri normalde ishalle, diğeri ise kusmayla ilişkili.

Hastalık birkaç gün içinde düzelme eğilimindedir, ancak çocuklar veya başka rahatsızlıkları olanlar gibi hassas kişilerin bir sağlık kuruluşuna başvurması gerekebilir.

Semptomlar diğer sindirim sistemi hastalıklarına benzediğinden ve insanlar genellikle mide bulantısı nedeniyle hastaneye başvurmadığından, B. cereus’un ne sıklıkta görüldüğüne dair kesin bilgi yok.

Nasıl önlem alınmalı?

Yiyecekler tüketileceği veya pişirileceğinde sıcak olmalı, muhafaza edilirken soğuk olmalı. Tüm mesele sıcak ve soğuk arasındaki tehlikeli sıcaklık bölgesinde bölgede (toksinlerin büyüyebileceği) geçirdikleri süreyi en aza indirmektir. Bu tehlikeli bölge, buzdolabınızın sıcaklığı olan 0-4 santigrat derecenin aralığının üzerinde ve 60 santigrat derecenin altındaki tüm sıcaklıkları kapsar.

Bir yemeği pişirdikten sonra, bir kısmını sonraki günlerde yemek üzere saklayacaksanız, bu yiyecekleri zaman kaybetmeden buzdolabına koyun.

Ayrıca, eğer yapabiliyorsanız, çok miktardaki yemeği daha küçük porsiyonlara bölün. Buzdolabına bir şey koyduğunuzda, soğuğun yiyeceğin kütlesine nüfuz etmesi zaman alır, bu nedenle daha küçük porsiyonlar bu konuda yardımcı olacaktır. Bu, yiyecekleri buzdolabından çıkarma süresini de en aza indirecektir.

Genel bir rehber olarak, iki saat/dört saat kuralını takip edebilirsiniz. Yani bir şey buzdolabından iki saate kadar çıkmışsa, geri koymak güvenlidir. Daha uzun süre dışarıda kaldıysa, o zaman tüketin ve kalanları atın. Dört saatten daha uzun süre dışarıda kaldıysa, gıdalar risk oluşturmaya başlayacaktır.

Gıda güvenliği ile ilgili genel bir kural da “şüpheniz varsa atın” şeklindedir. Gıda israfı istenmeyen bir durum olsa da, gıda zehirlenmesi riski almamak en iyisidir. Gıda israfından kaçınmak için pişirme, muhafaza ve tüketim konusunda planlı olmaya çalışabilirsiniz.

Bu makalenin orijinali, Creative Commons lisansı altında The Conversation’da yayınlandı. Orijinal makaleyi okumak için buraya tıklayabilirsiniz.